Luigi Pirandello – Zes personages op zoek naar een auteur

Hoe meer je over Zes personages schrijft, hoe meer je zelf in de war raakt: elk nieuw these, leidt tot een antithese, welk conflict culmineert in een synthese, die op zijn beurt weer tot een ander inzicht leidt, ad infinitum. Net zoals Vélazquez’ Las Meninas is het werk te groot voor de menselijke geest, die hopeloos verstrikt raakt in zijn eigen redenaties; het is best als een Eikelmannetje bedaard zijn eigen tekortkomingen te erkennen, en gewoon te buigen voor de meester.

Molière: Le misanthrope

Molière was als theaterauteur zo vermetel dat geen enkel obstakel zijn genie in de weg stond. Hij moest rekening houden met de keizerlijke censuur en de smaak van de adellijke kringen en zag zich in het classicistische Frankrijk verplicht tot rijmende verzen; maar zijn spottende commentaren op toentijdse zeden en gewoontes hebben zijn tijdperk moeiteloos overleefd.

Anton Tsjechov: De kersentuin

Tsjechov vat de overgang van een oude wereld van standen en eer naar een nieuwe wereld van efficiëntie en geld, maar doet dat niet via maatschappijanalyses of uitgesponnen familiegeschiedenissen, maar wel in een stuk dat cirkelt rond het lot van één kersentuin. Het is die toespitsing die de melancholie zo tastbaar en het stuk daarom zo krachtig maakt.

Samuel Beckett: Endgame

♞ PERSONAGES Hamm: meelijwekkend figuur die in een rolstoel zit en blind isClov: zijn dienaarNagg: Hamms vaderNell: Hamms moeder ༄ OPENINGSZIN CLOV: (Fixed gaze, tonelessly.) Finished, it’s finished, nearly finished, it must be nearly finished. Van het begin af staat het doodsthema centraal. Alle dingen lopen op hun einde; de titel geeft ook al aan dat deMeer lezen over “Samuel Beckett: Endgame”